Villa Serphos is gelegen aan de M.H. Tromplaan 20 en is vernoemd naar Izaak Serphos en zijn vrouw Estella Meyers. Ze lieten de villa in 1910 bouwen. Na het overlijden van de fabrikant verkoopt weduwe Estella Meyers de villa aan de Van Sambeek Stichting die in november 1939 de villa als Natuurmuseum in gebruik neemt. Bijzonder in de Villa Serphos is de opgezette ooievaar die in de hal staat. Die herinnert aan de jaren dat het vierkoppige gezin Menko in dit pand in de oorlog zat ondergedoken. De Menko’s, die de oorlog hebben overleefd, hielden zich verborgen in een kast onder de trap naar de eerste verdieping. Daarvoor was een opgezette ooievaar gezet. Daardoor leek het alsof er geen kastruimte was. In eerste instantie hield het gezin zich op zolder schuil. Maar de SS, die een villa tegenover het Natuur Historisch museum bemande, kwam op een gegeven moment elke avond op zolder omdat hier een zendmast werd geïnstalleerd. De sloopwerkzaamheden van het aangebouwde Natuur historisch museum zijn april 2012 gestart. Begin 2015 was de renovatie van de villa gereed.
De villa is een gemeentelijk monument.
De villa was destijds onderdeel van het natuur historisch museum. n het museumgebouw was nog tot januari 2008 de volkssterrenwacht Coenraad ter Kuile gevestigd.
Bovenstaande foto is gemaakt in 1920 de toenmalige Rembrandtlaan nu M.H. Tromplaan. Het huis is gebouwd naar een ontwerp van de bouwkundige R. van der Woerden [Enschede]. Het huis werd in de chaletstijl opgetrokken. Reeds in 1913 werd aan de achtergevel een aanbouw geplaatst..
Noodkacheltje en foto rechts: Willem Steenkamp.
Ondergedoken in het museum (voorwerp met een verhaal)
Willem Steenkamp woonde in de oorlog met zijn vrouw in de conciërgewoning (villa Serphos) van het Natuur Historisch Museum aan de Tromplaan in Enschede. Vanaf augustus 1942 hielpen zij Frits Menko en zijn vrouw Friedel en de kinderen Hans en Kitty om onder te duiken in het museum. in de benedenzaal van het museum bevonden zich een drietal grote vitrines waarin diverse landschappen met opgezette dieren stonden uitgebeeld. Hieronder bevonden zich verborgen ruimtes die via een luik vanuit de ernaast gelegen garderobe te bereiken was.
Het gezin sliep er op matrassen. De onderduik werd een stuk complexer toen de Wehrmacht Zahlmeisterei de benedenruimten van het museum vorderde.
Het noodkacheltje dat is gemaakt van een blikje appelstroop werd gebruikt door de familie Menko tijdens hun onderduik in het museum. Het gezin Menko overleefde de oorlog. Willem Steenkamp en zijn vrouw werden in 1989 erkend door Yad Vashem als Rechtvaardigen onder de volkeren.
Bron: Second WorldWar (december 2020)
De villa, die voorheen als Natuur Historisch museum in gebruik was, is het nieuwe draaipunt van de stadscampus van de Saxion Hogeschool. Rondom de villa zijn nog vier aparte gebouwen neergezet. De beide panden die aan de M.H. Tromplaan naast de Villa Serphos zijn gebouwd, hebben dezelfde ‘voetprint’ als de andere villa’s die in deze straat staan.
In 2015 is de villa gerenoveerd en de Ingenieurs Architecten Associatie uit Enschede heeft onder andere het ontwerp voor het interieur voor haar rekening genomen. Soms in gewaagde kleurstellingen maar altijd met respect voor de historie van het gebouw. De villa wordt nu door de Saxion Hogeschool gebruikt voor representatieve bijeenkomsten. Zowel op de begane grond en de eerste etage zijn verschillende vergaderruimten gecreëerd.