GROTE KERK.AAN DE OUDE MARKT.

Ontstaan uit een eenbeukige romaanse kerk van rond 1200, waarvan de noordmuur nog grotendeels over is. In 1480 zuid- en oostwaarts vergroot tot tweebeukige hallenkerk met driezijdig gesloten koor. In 1842 is de kerk verbouwd tot een zaalruimte door het uitbreken van zuilen, bogen en gewelven en het samentrekken van de beide koorsluitingen. Bij herstelling na de brand van 1862 zijn de smalle spitsboogvensters vervangen door brede rondboogvensters. Het geheel is in zandsteen opgetrokken. Opgravingen in 1928.

In 1892 door de firma Van Dam te Leeuwarden vervaardigd orgel van 39 registers, verdeeld over Hoofdwerk, Positief, Bovenwerk en Pedaal (in 1953 werd door orgelmaker Flentrop een vijftal registers vervangen en werd de mechaniek voor een deel vernieuwd). Dit orgel mag worden beschouwd als het laatste grote instrument dat door de firma Van Dam (1785 tot circa 1900) op klassieke wijze is vervaardigd. Het instrument is gevat in een houten kas voorzien van een 19e eeuwse gesneden ornamentatie met klassieke motieven.

Tegen het midden van de 13e eeuw werd de zware laat-romaanse zandstenen toren aan de kerk toegevoegd. In 1480, bij de vergroting van de kerk verhoogd. Bij herstelling na de brand van 1862 kreeg de toren een achtkantige lantaarn, die bij de restauratie in 1926/28 plaats maakte voor de huidige spits, terwijl de onderbouw grotendeels vernieuwd werd.

Jubileum bord in Delfts blauw ter gelegenheid van 600 jaar Grote Kerk op de oude markt.

De toren heeft een vrij rijk behandelde boogingang. Op de eerste verdieping zijn sporen gevonden van een gewelfde torenkapel. In de vierde geleding vernieuwde twee- en driedelige romano-gotische galmgaten. In de muur van de kerk is een stenen zonnewijzer, 1836, ingemetseld. Eronder een tijdvereffeningslus met datumaanwijzing. Daaronder op een aparte steen staat een gedicht in een chronogram voor het jaartal 1936. Gerestaureerd 1991. Trommelspeelwerk van Van Bergen, 1951. Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Aan de buitenkant van de zuidmuur is een verticale zonnewijzer (met tijdsvereffeningslus) ingemetseld. Deze is in 1836 ontworpen door Coenraad ter Kuile.[4] Op de stenen plaat (uit 1918) onder de zonnewijzer staat een tekst met daarin de Romeinse cijfers 'MCMVWIII' verwerkt.

De restauratie van de Grote Kerk op de oude markt in 1929. De tekening is van Everhart Rabbers.

Tegen het midden van de 13e eeuw werd de zware laat-romaanse zandstenen toren aan de kerk toegevoegd. In 1480, bij de vergroting van de kerk verhoogd. Bij herstelling na de brand van 1862 kreeg de toren een achtkantige lantaarn, die bij de restauratie in 1926/28 plaats maakte voor de huidige spits, terwijl de onderbouw grotendeels vernieuwd werd. De toren heeft een vrij rijk behandelde boogingang. Op de eerste verdieping zijn sporen gevonden van een gewelfde torenkapel. Deze bijzondere ruimte in de kertoren is door wetenschappers onderzicht maar er is geen echte verklaring van de functie die deze ruimte heeft vervuld.

Wilt u meer informatie over deze bijzondere plaats in de kerktoren:  Michaelkapel in de stadstoren

Aan de achterzijde van de Grote Kerk is in de buitengevel een zogenaamde hagioscoop (Het Heilige zien), het is een dichtgemetseld raam een zogenaamd leprozenvenster.

Burgers met lepra mochten in de middeleeuwen de kerk niet bezoeken in verband met mogelijke besmetting. Met het laag geplaatste venster kon met toch knielend de kerkdienst op het altaar volgen. Toen echter de lepraziekte in de negentiende eeuw in Nederland nauwelijks meer voorkwam besloot men om het venster dicht te metselen. Lepra is de oudste gedocumenteerde ziekte vanaf de zevende eeuw in Nederland die tot op de dag van vandaag niet is geëlimineerd. Vooral in de tropen en de subtropen komt lepra nog voor.

3D presentaie Grote Kerk Oude Markt..

Fotogrammetrie is een 3D techniek die voor allerlei toepassingen wordt gebruikt.  Het is bijvoorbeeld ook zeer geschikt voor centimeter nauwkeurige metingen van oppervlakte, hoogte en volume. Brandweer, politie voor forensisch onderzoek. Maar ook de bouw, de industrie, film industrie, game industrie, landbouw, en de wetenschap maken gebruik van deze techniek.
Twinsense het videomarketingbureau in Enschede heeft in samenwerking met de gemeente Enschede een 3D model gemaakt van de Oude kerk aan de Oude Markt. Hierdoor is het mogelijk om vanuit iedere gewenste positie en hoogte de kerk te bekijken.
Klik HIER om de 3D presentatie van de Grote Kerk te bekijken.